Các doanh nghiệp phải liên tục chuyển mình để bắt nhịp với những chuyển biến linh hoạt của thị trường theo những xu thế quản trị mới. Sự ra đời của mô hình kim tự tháp ngược đã dẫn đến những cải tiến đáng kể trong quản trị doanh nghiệp, phá vỡ các quy tắc tổ chức truyền thống.
Mô hình kim tự tháp ngược có nghĩa là gì? Mô hình này có gì khác với mô hình kim tự tháp thông thường? Cách hiệu quả nhất để sử dụng mô hình kim tự tháp ngược trong công ty? Tìm hiểu thêm về điều này trong bài viết tiếp theo của Terus.
I. Mô hình kim tự tháp ngược là gì?
1. Mô hình kim tự tháp ngược và những đột phá trong quản trị doanh nghiệp
Mô hình kim tự tháp ngược đã "lật ngược" cơ cấu tổ chức truyền thống để khắc phục những hạn chế của mô hình quản lý doanh nghiệp kim tự tháp cổ điển. Điều này cho phép các tổ chức được tinh gọn. Phương pháp quản lý tinh gọn này từ bỏ phương pháp quản lý truyền thống từ trên xuống.
Trong quản lý hiện đại, mô hình kim tự tháp ngược là "phiên bản đảo ngược" của mô hình phân cấp truyền thống đã đề cập ở trên.
Điều này có nghĩa là các nhà quản lý sẽ ở cấp thấp hơn trong mô hình kim tự tháp ngược và các nhân viên ở cấp cao nhất. Lãnh đạo điều hành trong tổ chức không còn được coi là yếu tố quan trọng nhất.
Mô hình kim tự tháp ngược sử dụng cách phân cấp này để tập trung nhiều hơn vào những nhân viên vì họ là những người trực tiếp tạo ra giá trị cho khách hàng. Họ sẽ là những người đóng vai trò quan trọng trong quá trình hoạt động của công ty.
Điều này bắt nguồn từ thực tế là sự tương tác giữa khách hàng và nhân viên là yếu tố quyết định liệu khách hàng sẽ tiếp tục làm việc với công ty hay không.
Trong quản lý, mô hình kim tự tháp ngược cho phép nhân viên làm tốt nhất có thể. Trong quá trình làm việc và ra quyết định mà không cần chờ đợi yêu cầu từ cấp trên, bộ phận này sẽ có nhiều quyền tự chủ hơn.
Mô hình kim tự tháp ngược giúp mọi người trong tổ chức nói chuyện với nhau nhiều hơn và tạo ra một nhóm linh hoạt và phản ứng nhanh hơn. Điều này làm tăng khả năng chia sẻ các ý tưởng cải tiến trong toàn công ty.
2. Những hạn chế của mô hình kim tự tháp về quản lý truyền thống
Phần lớn các tổ chức sử dụng hệ thống phân cấp điển hình là mô hình kim tự tháp quản lý truyền thống. Mô hình này cho phép các vị trí và chức vụ được phân cấp theo thứ tự từ cao xuống thấp, với người đứng đầu tổ chức có quyền lực tập trung cao nhất.
Báo cáo và giải trình lên cấp trên và thực thi các nhiệm vụ là trách nhiệm của các nhân viên cấp dưới. Tương tự như vậy, các nhà quản lý cấp cao hơn sẽ có quyền cho cấp dưới tiếp nhận báo cáo và đưa ra quyết định. Các nhà quản lý có vị trí cao hơn trên kim tự tháp có nhiều quyền lực hơn.
Ưu điểm của mô hình cơ cấu tổ chức doanh nghiệp này là nó mang lại sự thống nhất trong hoạt động nhờ các quyết định được đưa ra một cách rõ ràng từ trên xuống dưới.
Tuy nhiên, mô hình kim tự tháp truyền thống đang dần bộc lộ nhiều hạn chế do thị trường luôn thay đổi và quản lý đổi mới.
Thiếu tính linh hoạt
Để tạo ra những giá trị mới đáp ứng nhu cầu thị trường, các công ty không thể sống sót với một mô hình cố hữu. Họ không thể tồn tại với một mô hình cố hữu trong bối cảnh kinh tế xã hội ngày càng phát triển.
Mặt khác, mô hình tổ chức dạng kim tự tháp cũ quá cứng nhắc và giới hạn quyền tự chủ của nhân viên. Mọi hoạt động đều phải tuân theo sự chỉ đạo từ cấp trên xuống và không được phép đưa ra ý tưởng độc đáo.
Ngoài ra, do phải trải qua nhiều cấp bậc, việc báo cáo lên lãnh đạo tốn quá nhiều thời gian. Cách tiếp cận này tiềm tàng quá nhiều rủi ro vì chỉ cần ứng phó chậm trễ một giây, công ty có thể bị bỏ lại phía sau.
“Tắc nghẽn” luồng thông tin
Theo một nghiên cứu được thực hiện bởi nhà tư vấn Sidney Yoshida, "Khoảng 100% các vấn đề tuyến đầu của một tổ chức đều do nhân viên biết." 74% được giám sát viên biết. Chỉ 4% lãnh đạo cấp cao nhất biết và 9% nhà quản lý biết.
Những con số này cho thấy thực tế đáng báo động về cách hệ thống phân cấp từ trên xuống hoạt động. Luồng thông tin kinh doanh bị "tắc nghẽn" do những "vách ngăn" được tạo ra bởi mô hình kim tự tháp truyền thống vô hình trung.
Điều này dẫn đến những quyết định sai lầm do nhà lãnh đạo không có đủ thông tin.
Nhân viên thiếu động lực
Nhân viên không có nhiều động lực và hiệu suất vì họ bị chia cắt theo cấp bậc công việc. Các nhân viên có thể cảm thấy bị gò bó, ép buộc hoặc dễ dẫn đến tâm lý ỷ lại vào cấp trên nếu họ chỉ làm theo lệnh của cấp trên.
Điều này ảnh hưởng đến cách họ đối xử với khách hàng của bạn, ảnh hưởng đến giá trị mà khách hàng của bạn nhận được.
II. Thiết kế cơ cấu tổ chức theo mô hình kim tự tháp ngược
1. Cấp cao nhất – Sự hài lòng của khách hàng
Sự hài lòng của khách hàng là cấp độ cao nhất trong mô hình kim tự tháp ngược. Nghĩa là mọi hoạt động của tổ chức đều tập trung vào việc tối ưu hóa trải nghiệm của khách hàng và đáp ứng nhu cầu của khách hàng.
Đây cũng là "kim chỉ nam" điều phối các hoạt động trong tổ chức, bao gồm chăm sóc khách hàng, cung ứng dịch vụ và duy trì mối quan hệ khách hàng.
2. Cấp độ thứ 2 – Nhân viên trực tiếp
Nhân viên - hàng ngũ tuyến đầu của tổ chức đứng thứ hai trong mô hình kim tự tháp quản lý. Các nhân viên là "đầu mối" giữa doanh nghiệp và khách hàng. Họ chịu trách nhiệm truyền đạt cho khách hàng tầm nhìn, giá trị và sứ mệnh của tổ chức.
Các nhân viên phải được cung cấp đầy đủ kiến thức, kỹ năng và công cụ để thực hiện tốt công việc.
3. Cấp độ thứ 3 – Quản lý cấp trung
Nhân viên được hỗ trợ bởi quản lý cấp trung ở vị trí thứ ba. Họ có nghĩa vụ làm gương cho nhân viên của họ noi theo. Các nhà quản lý có nghĩa vụ đảm bảo rằng nhân viên của họ đạt được các mục tiêu.
Các nhà quản lý cấp trung nên tự hỏi liệu họ đã cung cấp cho nhân viên đầy đủ năng lực để hoàn thành nhiệm vụ hay không nếu hiệu quả làm việc của họ thấp hơn mong đợi. Do đó, họ sẽ phát triển các kế hoạch phù hợp để thúc đẩy hành vi của nhân viên.
4. Cấp độ cuối cùng – Nhà lãnh đạo cấp cao
Trong mô hình này, người đứng đầu tổ chức chịu trách nhiệm thúc đẩy tất cả các cấp độ bằng cách trao quyền và hỗ trợ nhân viên. Các nhà lãnh đạo hỗ trợ nhân viên và cung cấp hướng dẫn để họ có thể tự giải quyết vấn đề của mình trong khi tập trung vào phát triển kỹ năng và định hướng chiến lược.
Điều này rất quan trọng để tạo ra một môi trường mà mọi người đều tận tâm cho công việc và sẵn sàng chịu trách nhiệm khi cần thiết.
Một môi trường thúc đẩy trách nhiệm giải trình lẫn nhau và đảm bảo rằng tiếng nói của mọi người, bất kể họ là người quản lý, giám đốc điều hành cấp cao hay nhân viên cấp thấp, đều được lắng nghe. Nhưng cần nhớ rằng một nhà lãnh đạo thực thụ là người có thể cân bằng giữa hỗ trợ và chỉ đạo.
III. Chìa khóa để áp dụng mô hình kim tự tháp ngược thành công
Hiện nay, nhiều công ty đã lật ngược mô hình quản lý kim tự tháp để cố gắng tận dụng toàn bộ năng lực của nhân viên.
Nhưng việc chuyển đổi cơ cấu của một công ty không hề đơn giản, đặc biệt là đối với các công ty đã làm việc theo phương pháp truyền thống trong một thời gian dài. Mô hình mới có thể phản tác dụng nếu không có chiến lược.
Để chuyển sang mô hình kim tự tháp ngược hiệu quả, ban lãnh đạo phải sẵn sàng cung cấp cho nhân viên quyền ra quyết định và đảm bảo rằng họ thực hiện những gì họ nói.
Cấp quản lý cần cung cấp tất cả các nguồn lực cần thiết để giúp nhân viên phát triển các kỹ năng cần thiết cho sự thay đổi. Để giúp nhân viên tiếp nhận và thích nghi với phương thức vận hành mới, các nhà quản lý cũng nên cung cấp cố vấn và huấn luyện.
Cuối cùng, sự tin tưởng và sẵn sàng chia sẻ quyền hạn với nhân viên là rất quan trọng để áp dụng thành công mô hình kim tự tháp ngược. Tính cách này sẽ giúp duy trì sự gắn kết và sức mạnh của tổ chức.
IV. Ví dụ về doanh nghiệp áp dụng mô hình kim tự tháp ngược thành công
Mô hình kim tự tháp kinh doanh đã được nhiều công ty trên toàn cầu áp dụng thành công. Các công ty ở Việt Nam đang dần đảo ngược mô hình quản lý doanh nghiệp kim tự tháp theo xu thế chuyển đổi toàn cầu. Thế giới di động là một ví dụ.
Mô hình này được CEO của TGDĐ Ông Nguyễn Đức Tài rất quan tâm. Theo đó, ông áp dụng quan điểm "Khách hàng là vị trí số một" khi xây dựng cơ cấu tổ chức. Người lao động là vị trí thứ ha, vị trí số ba bao gồm những người đầu tư cổ phiếu trị giá 1 tỷ đô la.”
Ngoài ra, ông nói rằng "Hai khoản đầu tư không bao giờ lãng phí là nhân viên và khách hàng." Do đó, vị CEO của TGDĐ luôn ưu tiên tập trung mọi nguồn lực hỗ trợ cho nhân viên để giúp họ mang lại nhiều giá trị nhất cho khách hàng. Ngoài ra, TGDĐ cũng có các chính sách ưu tiên bảo vệ quyền lợi của người lao động.
TGDĐ không gặp phải tình trạng "khủng hoảng" trong việc quản lý một hệ thống quy mô lớn bao gồm hàng nghìn cửa hàng trên toàn quốc nhờ sự linh hoạt của mô hình kim tự tháp trong kinh doanh này.
Mô hình kim tự tháp ngược được sử dụng trong hệ thống bán hàng cho phép các cửa hàng trưởng của TGDĐ xử lý các vấn đề nhanh chóng mà không cần đợi lệnh từ cấp trên.
Nhờ quy trình vận hành linh động phù hợp với nhu cầu của khách hàng, TGDĐ có thể nâng cao hiệu quả kinh doanh và tối ưu hóa trải nghiệm khách hàng. Do đó, TGDĐ luôn nằm trong top đầu của ngành bán lẻ.
V. Tổng kết
Bài viết là các thông tin về Mô hình kim tự tháp ngược và xu hướng quản trị tinh gọn giúp tăng 50% doanh số mà Terus muốn gửi đến cho quý đơn vị đang hợp tác đến Terus và bạn bè doanh nghiệp của Terus. Nếu bạn có bất cứ yêu cầu gì về Terus có thể liên hệ tại đây nhé!
Theo dõi Terus tại:
FAQ - Giải đáp các thắc mắc liên quan đến Mô hình kim tự thác ngược
1. Mô hình Kim tự tháp ngược là gì?
Mô hình Kim tự tháp ngược là một khái niệm tập trung vào việc trao quyền cho nhân viên tuyến đầu và phân phối lại quyền ra quyết định.
Nó lật đổ cấu trúc kim tự tháp phân cấp truyền thống, đặt khách hàng lên hàng đầu, tiếp theo là nhân viên tuyến đầu, quản lý cấp trung và giám đốc điều hành cấp cao nhất. Mô hình này nhằm mục đích tăng cường giao tiếp, hợp tác và tính linh hoạt trong các tổ chức.
2. Mô hình Kim tự tháp ngược giúp tăng doanh thu như thế nào?
Mô hình Kim tự tháp ngược có thể góp phần tăng doanh thu thông qua các cơ chế sau:
- Phương pháp tiếp cận lấy khách hàng làm trung tâm
- Trao quyền cho nhân viên tuyến đầu
- Thời gian phản hồi nhanh hơn
- Tăng cường hợp tác và đổi mới
- Cải tiến liên tục
3. Làm thế nào các tổ chức có thể triển khai mô hình Kim tự tháp ngược?
Để triển khai mô hình kim tự tháp ngược trong quản lý Lean, tổ chức có thể xem xét các bước sau:
- Cam kết của Lãnh đạo: Nhận được sự ủng hộ và hỗ trợ từ các giám đốc điều hành cấp cao nhất để thúc đẩy những thay đổi về văn hóa và cấu trúc cần thiết cho mô hình kim tự tháp ngược.
- Xác định lại vai trò và trách nhiệm: Làm rõ và xác định lại vai trò của nhân viên tuyến đầu, quản lý cấp trung và giám đốc điều hành, nhấn mạnh quyền ra quyết định và trách nhiệm giải trình của nhân viên tuyến đầu.
- Đào tạo và Phát triển Kỹ năng: Cung cấp các chương trình đào tạo và phát triển kỹ năng để trao quyền cho nhân viên tuyến đầu với kiến thức, kỹ năng và sự tự tin cần thiết để đưa ra các quyết định sáng suốt.
- Giao tiếp và Hợp tác: Thiết lập các kênh liên lạc hiệu quả tạo điều kiện thuận lợi cho việc chia sẻ thông tin, vòng phản hồi và cộng tác giữa tất cả các cấp trong tổ chức. Khuyến khích đối thoại cởi mở và sự tham gia tích cực của tất cả nhân viên.
- Đo lường và giám sát kết quả: Triển khai các số liệu hiệu suất và hệ thống đo lường phù hợp với mục tiêu của mô hình kim tự tháp ngược. Thường xuyên rà soát, đánh giá tác động của mô hình đến hiệu quả bán hàng và có những điều chỉnh khi cần thiết.
4. Có thách thức tiềm ẩn nào trong việc triển khai mô hình kim tự tháp ngược không?
Việc triển khai mô hình kim tự tháp ngược có thể gặp phải một số thách thức, bao gồm:
- Sự phản kháng về văn hóa
- Thích ứng với khả năng lãnh đạo
- Phát triển kỹ năng và năng lực
- Luồng thông tin và tính minh bạch
Đọc thêm: