Mặc dù hầu hết các giám đốc điều hành hiện nay đều có hiểu biết cơ bản về các công nghệ như AI, Machine Learning, Big Data, IoT và Chuyển đổi kỹ thuật số, nhưng đôi khi vẫn có sự nhầm lẫn về cách thức hoạt động của các mô hình kinh doanh Digital Business.

Những cách kinh doanh mới này là một trong những mô hình kinh doanh mang tính đột phá nhất trong thời đại chúng ta, được thúc đẩy bởi công nghệ và sức mạnh của mạng lưới. Vậy có những loại mô hình kinh doanh Digital Business nào? Khái niệm, vai trò của chúng là gì? Hãy cùng Terus tìm hiểu các loại mô hình kinh doanh Digital Business trong bài viết dưới đây.

11 Mô Hình Kinh Doanh Digital Business Mà Bạn Nên Biết

I. Các đặc điểm của mô hình kinh doanh Digital Business

Hãy cùng tìm hiểu các đặc điểm của mô hình kinh doanh Digital Business.

Giá trị được tạo ra bằng công nghệ số
Digital Business còn mới trên thị trường
Thu hút và phân phối khách hàng kỹ thuật số
USP (Unique Selling Point) được tạo bằng kỹ thuật số

1. Giá trị được tạo ra bằng công nghệ số

Tạo ra giá trị thông qua công nghệ kỹ thuật số. Nếu một dịch vụ được tạo ra dựa trên công nghệ số thì dịch vụ đó được công nhận là mô hình kinh doanh Digital Business. Ví dụ: Amazon, Alibaba, Facebook, Google,… sẽ không thể tồn tại nếu không sử dụng Internet.

2. Digital Business còn mới trên thị trường

Một trong những ví dụ điển hình nhất là khi bạn đặt dịch vụ vận chuyển qua một ứng dụng (ví dụ như Grab, Ahamove,…) và bạn sẽ được kết nối với tài xế thì đây là mô hình kinh doanh Digital Business.

3. Thu hút và phân phối khách hàng kỹ thuật số

Để trở thành khách hàng, bạn phải sử dụng các kênh kỹ thuật số. Các mô hình kinh doanh Digital Business thường dựa vào các kênh kỹ thuật số như Amazon để phân phát quảng cáo khi bạn tìm kiếm trên trực tuyến.

Biết là cần thiết nhưng bạn vẫn chưa tìm được các bên chạy Ads uy tín, hãy tìm hiểu ngay về Terus. Với kinh nghiệm chạy ads lâu năm, chúng tôi tự tin sẽ giúp bạn mở rộng tệp khách hàng của mình. Hãy tìm hiểu ngay về Terus.

4. USP (Unique Selling Point) được tạo bằng kỹ thuật số

Khi khách hàng sẵn sàng trả tiền cho các dịch vụ và sản phẩm của bạn, thì đó là dấu hiệu rõ ràng về mô hình kinh doanh Digital Business vì giá trị của khách hàng có thể được tạo ra bằng kỹ thuật số và cũng có thể kiếm tiền được.

Bạn có thể tìm hiểu về USP qua bài viết sau của Terus: USP là gì?

II. Các loại mô hình kinh doanh Digital Business

Tiếp theo là các loại mô hình kinh doanh Digital Business.

Mô hình kinh doanh Digital Business 1: Free-Model
Mô hình kinh doanh Digital Business 2: Freemium Model
Mô hình kinh doanh Digital Business 3: On-Demand Model
Mô hình kinh doanh Digital Business 4: Ecommerce Model
Mô hình kinh doanh Digital Business 5: Marketplace Model
Mô hình kinh doanh Digital Business 6: Ecosystem Model
Mô hình kinh doanh Digital Business 7: Access-Over-Ownership Model / Sharing Model
Mô hình kinh doanh Digital Business 8: Experience Model
Mô hình kinh doanh Digital Business 9: Subscription Model
Mô hình kinh doanh Digital Business 10: Open-Source Model
Mô hình kinh doanh Digital Business 11: Hidden revenue generation Model

Mô hình kinh doanh Digital Business 1: Free-Model

Mọi người đều biết đến mô hình kinh doanh “miễn phí” vì nó được hai trong số những công ty nổi tiếng nhất thế giới sử dụng. Google, cũng như Facebook, là những ví dụ điển hình về cách tận dụng mô hình kinh doanh “miễn phí” và có hỗ trợ quảng cáo.

Ý tưởng đằng sau mô hình kinh doanh này là cung cấp dịch vụ miễn phí và người dùng sẽ trở thành sản phẩm được bán. Trong trường hợp của Google và Facebook, mọi người dùng đang sử dụng dịch vụ đều cung cấp thông tin có giá trị về bản thân họ.

Với dữ liệu này, thật dễ dàng để hiển thị quảng cáo mà các công ty có thể mua và nhắm mục tiêu đến những người dùng cụ thể.

Mô hình kinh doanh Digital Business 2: Freemium Model

Đây là một trong những mô hình kinh doanh kỹ thuật số thường thấy nhất. Người dùng có quyền truy cập miễn phí vào phiên bản cơ bản (Free) của sản phẩm, phiên bản này hầu như bị hạn chế về một số mặt. Nếu người dùng muốn sử dụng nhiều tính năng hoặc tài nguyên hơn thì họ có tùy chọn nâng cấp lên phiên bản trả phí (Premium).

Một ví dụ tuyệt vời là Spotify. Mọi người đều có thể sử dụng dịch vụ miễn phí (và nhận quảng cáo) nhưng khi bạn muốn có nhiều tính năng hơn và chất lượng cao hơn thì bạn cần phải trả tiền thuê bao hàng tháng. Đây cũng là một ví dụ tuyệt vời cho thấy các mô hình kinh doanh khác nhau có thể được kết hợp với nhau.

Mô hình kinh doanh Digital Business 3: On-Demand Model

Trong trường hợp này, nó không phải là sản phẩm vật chất mà bạn đang sở hữu mà là sản phẩm/dịch vụ ảo. Ví dụ: hoạt động theo yêu cầu thông qua các cửa hàng video trực tuyến, nơi bạn có quyền xem video trong một khoảng thời gian nhất định (Amazon Video, Apple TV+,… ).

Tương tự, bạn đăng ký trở thành freelancer/người đặt hàng và bạn sẽ tự động bị tính phí tùy thuộc vào dự án (Upwork, Fiverr,… ).

Mô hình kinh doanh Digital Business 4: Ecommerce Model

Một trong những công ty đầu tiên và thành công nhất cho đến nay khi bán sản phẩm vật chất thông qua cửa hàng trực tuyến và mô hình kinh doanh thương mại điện tử là Amazon. Đến nay, nó cũng là mô hình kinh doanh nổi tiếng nhất trên website và có thể mua hầu hết mọi thứ trên internet.

Mô hình kinh doanh Digital Business 5: Marketplace Model

Thị trường hai chiều là thứ chúng ta thấy khá thường xuyên trên internet. Người bán và người mua sử dụng nền tảng của bên thứ 3 để trao đổi hàng hóa và dịch vụ của họ. Thị trường này có thể liên quan đến các dịch vụ (Uber, Upwork, ...) hoặc các sản phẩm (eBay, Etsy, Amazon…).

Vấn đề lớn nhất với mô hình kinh doanh này là sự phức tạp và linh động của nó. Nếu không có người bán thì bạn sẽ không bao giờ thu hút được người mua, nếu người mua không tìm được người bán thì bạn sẽ mất người mua. Vì vậy, một nền tảng hai chiều cần phải cân nhắc quy mô cung và cầu một cách cẩn thận cùng lúc để thu hút cả hai bên.

Mô hình kinh doanh Digital Business 6: Ecosystem Model

Là một trong những mô hình kinh doanh Digital Business phức tạp nhất nhưng cũng mạnh mẽ nhất ở thời điểm hiện tại. Các nhà điều phối hệ sinh thái như Amazon, Alibaba, Google, Apple, Tesla và nhiều công ty khác đang tận dụng khách hàng bằng các dịch vụ khác nhau trên các nền tảng khác nhau. Với thông tin và dữ liệu, sau đó họ có thể bán thêm cho khách hàng hiện tại và thu hút khách hàng mới thông qua hiệu ứng mà hệ sinh thái của họ tạo ra.

Chỉ cần nghĩ về những dịch vụ bạn đang sử dụng từ Google, Apple, Amazon, Alibaba, … và việc rời khỏi hệ sinh thái kỹ thuật số của họ sẽ khó đến mức nào. Hiệu ứng này cũng là động lực lớn cho doanh thu trong tương lai.

Nhưng bạn không cần phải là người điều phối hệ sinh thái, có thể bạn là người dùng hệ sinh thái hoặc bạn cung cấp module cho hệ sinh thái. Một ví dụ điển hình về nhà cung cấp module là PayPal, cho phép thanh toán liền mạch cho nhiều mô hình và hệ sinh thái kinh doanh Digital Business khác nhau.

Mô hình kinh doanh Digital Business 7: Access-Over-Ownership Model / Sharing Model

Hệ thống này cho phép bạn thanh toán cho một sản phẩm, dịch vụ hoặc ưu đãi trong một khoảng thời gian nhất định mà không thực sự sở hữu nó. Điều này có thể là thuê một chiếc ô tô (ví dụ: Zipcar), thuê một căn hộ (ví dụ: Airbnb) hoặc thậm chí là máy móc công nghiệp.

Đây là một trong những mô hình kinh doanh đột phá nhất do nó ảnh hưởng đến quyền sở hữu và doanh thu mà bạn có thể tạo ra. Một chiếc ô tô đột nhiên có thể trở thành một nguồn thu nhập thay vì chỉ tạo ra chi phí.

Mô hình kinh doanh Digital Business 8: Experience Model

Thêm trải nghiệm vào các sản phẩm sẽ không thể thực hiện được nếu không có công nghệ kỹ thuật số. Một ví dụ là Tesla đã mang đến trải nghiệm kỹ thuật số hoàn toàn mới cho ngành công nghiệp ô tô bằng cách bổ sung các dịch vụ kỹ thuật số và thậm chí cả hệ sinh thái kỹ thuật số cho ô tô của họ, hiện là động lực chính cho mô hình kinh doanh của họ.

Một cách khác áp dụng mô hình trải nghiệm cũng là kết hợp các trải nghiệm khác nhau lại với nhau và tạo ra một hệ sinh thái mới lấy khách hàng làm trung tâm.

Mô hình kinh doanh Digital Business 9: Subscription Model

Tất cả chúng ta đều biết đến Netflix hoặc Office 365. Những sản phẩm này là ví dụ điển hình về mô hình đăng ký. Ở đó, người dùng có quyền truy cập, cập nhật, dịch vụ, … hàng tháng/hàng năm. Mô hình đăng ký đặc biệt được sử dụng cho nội dung, phần mềm và tư cách thành viên.

Mô hình kinh doanh Digital Business 10: Open-Source Model

Firefox là một trong những ví dụ nguồn mở thành công nhất. Phần mềm này được tải xuống miễn phí, sử dụng miễn phí và mở cửa cho cộng đồng trên toàn thế giới đóng góp. Bởi vì nó miễn phí và có nhiều người đóng góp nên nó lan truyền nhanh chóng và thường nhận được rất nhiều tài nguyên (miễn phí) để cải thiện phần mềm. Mô hình kinh doanh đằng sau Firefox đang tạo ra tiền bản quyền và quan hệ đối tác từ các công cụ tìm kiếm.

Bản thân nguồn mở không nhất thiết phải là một mô hình kinh doanh vì bạn có thể không tận dụng được phần mềm cho một mô hình kinh doanh bền vững. Ví dụ, Red Hat cung cấp Linux-Distribution miễn phí và sau đó kiếm tiền từ việc đào tạo, dịch vụ và lưu trữ phần mềm.

Mô hình kinh doanh Digital Business 11: Hidden revenue generation Model

Đôi khi việc tạo ra doanh thu không phải lúc nào cũng được khách hàng nhìn thấy ngay từ cái nhìn đầu tiên. Do việc thu thập và phân tích dữ liệu, có thể có các luồng giá trị khác. Như chúng ta đã thấy với ví dụ về Mozilla, nơi nhận doanh thu từ tiền bản quyền để bao gồm các công cụ tìm kiếm khác nhau, chúng ta biết rằng có thể có những mô hình kinh doanh ẩn đằng sau các nền tảng và dịch vụ kỹ thuật số.

Đối với các công ty, điều quan trọng là phải nhận ra tiềm năng là gì và liệu có thêm khả năng nào để tận dụng mô hình kinh doanh hiện tại với mô hình khác để tạo thêm thu nhập hay không. Tuy nhiên, việc tạo doanh thu ẩn cũng có thể gây tác dụng ngược, đặc biệt là khi xử lý dữ liệu và với những khách hàng không hề hay biết.

Tìm hiểu thêm Mô Hình Kinh Doanh Là Gì? Cách Xây Dựng Mô Hình Hiệu Quả

III. Tổng kết

Các mô hình kinh doanh mang tính dài hạn hơn và hướng đến hiệu ứng mạng thường là nền tảng hai mặt, thị trường hai mặt và đặc biệt là hệ sinh thái kỹ thuật số. Họ phải phát triển trong một thời gian dài trước khi việc kiếm tiền trở nên hợp lý và do đó có khoảng cách tài chính dài cần được khắc phục.

Nhưng về lâu dài, họ có thể phát triển nhanh hơn các doanh nghiệp khác về mặt tài chính khi họ sử dụng hiệu ứng mạng lưới, để thống trị thị trường nhờ quy mô và tạo rào cản cho các đối thủ cạnh tranh mới.

Hi vọng bài viết sẽ giúp ích được cho quý đơn vị đang hợp tác đến Terus và bạn bè doanh nghiệp của Terus. Cảm ơn bạn đã đọc hết bài viết của Terus.

Nếu bạn có bất cứ yêu cầu gì về Terus có thể liên hệ tại đây nhé!

Theo dõi Terus tại:

Đọc thêm: