Khi sử dụng công cụ Wayback Machine trên website, bạn có thể truy cập các phiên bản đã cũ, xem được những thông tin đã được sửa đổi cũng như khắc phục được sử cố xảy ra trên website. Thậm chí bạn có thể xem những nội dung đã bị xóa hoặc không còn tồn tại trên trang web.
Là một công cụ thiết yếu, Wayback Machine chú trọng việc lưu giữ lịch sử Internet. Vậy Wayback Machine là gì? Cách sử dụng Wayback Machine hiệu quả để tối ưu cho website? Tất cả sẽ được giải đáp trong bài viết này của Terus.

I. Wayback Machine là gì?
Wayback Machine là một kho lưu trữ kỹ thuật số của World Wide Web và các thông tin khác trên Internet, được phát triển bởi Internet Archive, một tổ chức phi lợi nhuận có trụ sở tại San Francisco, California. Được sáng lập bởi Brewster Kahle và Bruce Gilliat, Wayback Machine cung cấp cho người dùng khả năng "quay lại quá khứ" để xem những gì đã thay đổi trên trang web qua từng giai đoạn.
Tính đến thời điểm hiện tại, Wayback Machine đã hoạt động từ năm 1996 và hiện đã lưu trữ hơn 728 tỷ trang web. Một điều tuyệt vời là bạn không chỉ có thể xem các trang web hiện tại mà còn có thể theo dõi sự phát triển của các trang web này qua từng thời điểm khác nhau trong quá khứ.
II. Tầm quan trọng của công cụ Wayback Machine

Wayback Machine là một công cụ quan trọng và hữu ích để lưu trữ và truy cập các trang web và nội dung trực tuyến từ nhiều thập kỷ trước đây. Thật hữu ích khi trong thời đại thông tin phải cập nhật liên tục mà Wayback machine có thể làm được điều này. Tầm quan trọng của Wayback Machine bao gồm:
- Khắc phục lỗi sự cố với trang web của mình là điều dễ dàng với công cụ Wayback machine thậm chí những vấn đề về SEO mà trang web của bạn có thể gặp phải.
- Bảo tồn lịch sử trang web: Công cụ lưu trữ các phiên bản trang web đã được truy cập trong quá khứ, cho phép người dùng truy cập lại các thông tin đã bị xóa hoặc thay đổi trên trang web.
- Quản lý trang web và dữ liệu: Wayback Machine có thể giúp các tổ chức và cá nhân lưu trữ các phiên bản trang web của họ để đảm bảo rằng dữ liệu của họ không bị mất đi hoặc bị thay đổi.
- Thú vị hơn khi bạn biết công dụng khác của Wayback Machine là cho phép bạn xem các trang khi không còn ở trạng thái trực tuyến.
- Công cụ này cũng cho phép xem nhanh ảnh trang web trông như thế nào tại thời điểm cố định vào một ngày cố định sẽ. Điều này tùy thuộc vào thời điểm mà công cụ chụp ảnh nhanh, một số các nội dung có thể sẽ bị thiếu.
- Hỗ trợ tìm kiếm và xác minh thông tin: Wayback Machine giúp đối phó với vấn đề giả mạo thông tin trên Internet bằng cách cho phép người dùng kiểm tra lại thông tin lịch sử của trang web, giúp họ xác định tính chính xác của thông tin đó.
III. Wayback Machine có hợp pháp không?
Một số nghi vấn khi mọi người tranh cãi về tính hợp pháp của công cụ Wayback Machine. Đối với người dân ở các nước phương Tây, việc sử dụng Wayback Machine là sẽ vi phạm luật bản quyền và người tạo ra nội dung có quyền quyết định xem họ có muốn tiếp tục sẽ lưu trữ nội dung của mình nữa hay không. Nếu một người sáng lập muốn xóa nội dung của họ ra khỏi Wayback Machine thì Internet Archive phải đáp ứng yêu cầu đó.
Để tránh vi phạm quyền sở hữu trí tuệ và các vấn đề liên quan, Wayback Machine đã thiết lập các chính sách và quy định để bảo vệ quyền riêng tư và bản quyền của các trang web được lưu trữ trên nó. Công cụ được coi là một dịch vụ hợp pháp và đang được sử dụng rộng rãi, tuy nhiên việc sử dụng dịch vụ này cần tuân thủ các quy định và chính sách để tránh vi phạm quyền sở hữu trí tuệ và bảo vệ quyền riêng tư.
IV. Cách sử dụng Wayback Machine
Wayback Machine hoạt động bằng cách thu thập các phiên bản của các trang web thông qua việc "crawl" các trang web giống như cách mà các công cụ tìm kiếm như Google thực hiện. Wayback Machine sẽ lưu lại các phiên bản này và người dùng có thể truy cập chúng thông qua Wayback Machine. Có 2 phương pháp để sử dụng Wayback Machine như sau:
Phương pháp 1: Lưu trang web từ thanh địa chỉ của trình duyệt
- Trước hết, hãy mở trang web mà bạn muốn lưu trên trình duyệt.
- Đặt con trỏ chuột ở đầu thanh địa chỉ, trước URL của trang đó.
- Thêm "web.archive.org/save/" ngay trước URL của trang web.
- Nhấn "Enter".
- Sau đó, một thông báo sẽ hiện ra, thông báo rằng Wayback Machine đang tiến hành lưu trữ trang.

Phương pháp 2: Sử dụng trang lưu trữ trực tiếp của Wayback Machine
- Truy cập trang web bạn muốn lưu và sao chép URL của nó.
- Tiếp theo, mở trang chủ của Wayback Machine.
- Ở bên phải trang chủ, bạn sẽ thấy mục "Save Page Now".
- Dán URL trang web bạn đã sao chép vào ô văn bản và nhấn nút "Save Page".

Lưu ý: Lưu ý rằng bạn cần phải nhập chính xác địa chỉ trang web, nếu không, Wayback Machine có thể sẽ không tìm thấy dữ liệu bạn cần. Đồng thời, một số chức năng hoặc hình ảnh có thể không còn hoạt động do thay đổi của Internet theo thời gian.
V. Ưu điểm của Wayback Machine
Wayback Machine không chỉ đơn thuần là một công cụ "hoài niệm" để người dùng nhìn lại quá khứ của các trang web mà còn mang lại nhiều lợi ích quan trọng khác, đặc biệt cho những ai làm việc trong các lĩnh vực như SEO, nghiên cứu và quản lý website.
Phục hồi dữ liệu bị mất
Một trong những lợi ích lớn nhất của Wayback Machine là khả năng phục hồi dữ liệu bị mất. Nếu một trang web đã bị gỡ bỏ, thay đổi, hoặc bị hỏng, bạn có thể tìm lại phiên bản trước đó thông qua Wayback Machine. Điều này cực kỳ hữu ích đối với các nhà quản lý trang web hoặc SEOer khi một phần nội dung quan trọng bị mất mà không có bản sao lưu.
Các chuyên gia SEO có thể sử dụng Wayback Machine để kiểm tra và khôi phục các yếu tố SEO của các phiên bản trước của trang web. Điều này bao gồm việc xem xét các meta tag, tiêu đề, URL cũ và nội dung đã thay đổi. Ngoài ra, Wayback Machine có thể giúp SEOer khôi phục những liên kết nội bộ hoặc backlink đã bị mất khi trang web gặp sự cố.
Nghiên cứu sự phát triển của các website
Wayback Machine là công cụ lý tưởng để theo dõi sự phát triển của một trang web theo thời gian. Bạn có thể thấy được cách mà trang web đã thay đổi từ giao diện, cấu trúc đến nội dung. Đối với các chuyên gia marketing hoặc nhà phát triển web, việc phân tích lịch sử trang web của đối thủ cạnh tranh có thể mang lại những hiểu biết quý giá cho chiến lược tương lai.
Chứng minh quyền sở hữu nội dung
Trong trường hợp cần phải chứng minh rằng nội dung nào đó là của bạn hoặc được đăng lên trước một ngày cụ thể, Wayback Machine có thể là bằng chứng hợp lệ. Bằng cách lưu trữ một phiên bản của trang web vào một thời điểm cụ thể, bạn có thể sử dụng Wayback Machine như một loại "chứng cứ pháp lý" cho nội dung bạn đã tạo ra.
Công cụ nghiên cứu lịch sử internet

Với các nhà nghiên cứu hoặc sinh viên, Wayback Machine là một kho tài liệu quý giá về lịch sử phát triển của internet. Bạn có thể tìm hiểu về cách các trang web lớn như Facebook, Google hoặc Amazon đã thay đổi qua từng năm, từ giao diện cho đến cấu trúc và các tính năng.
VI. Hạn chế của Wayback Machine
Dù mang lại nhiều giá trị trong việc lưu trữ thông tin, dịch vụ này cũng đã đối mặt với một số tranh cãi, đặc biệt liên quan đến việc sao chép và lưu trữ các trang web mà không có sự đồng ý từ chủ sở hữu, do đó vi phạm luật bản quyền ở một số khu vực trên thế giới.
Thêm vào đó, không phải tất cả các trang web đều được lưu trữ đầy đủ hoặc chính xác. Một số trang có thể không được lưu lại do các yếu tố như robot.txt hoặc các biện pháp bảo mật của trang web.
VII. Cách sử dụng công cụ Wayback Machine tối ưu SEO hiệu quả
Đây là 5 cách sử dụng Wayback Machine tốt nhất mà bạn có thể dùng để tối ưu SEO website hiệu quả:
Xem phiên bản cũ website với Wayback Machine
Wayback Machine đã thu thập được một lượng lớn dữ liệu trong một thời gian dài, do đó bạn hoàn toàn có thể truy cập dữ liệu URL từ nhiều năm trước một cách dễ dàng. Thậm chí, bạn còn có thể biết được các thay đổi trên các trang web đã được tạo từ rất lâu, chẳng hạn như thay đổi thương hiệu hoặc lĩnh vực kinh doanh của một doanh nghiệp.
Wayback Machine giúp tìm kiếm những nội dung cũ
Nội dung trang phải luôn được điều chỉnh vì một số lý do như tối ưu SEO, CRO, cập nhật sản phẩm,… Việc thay đổi này sẽ gây ra một số vấn đề như giảm thứ hạng, tụt giảm lượng truy cập website. Wayback Machine sẽ là giải pháp ưu tiên và hiệu quả nhất để có thể sẽ giúp trang của bạn có lại được thứ hạng bị mất, khôi phục nội dung trang lại như khi ban đầu.
Tuy nhiên, bậc xếp hạng bị giảm đây không phải là nguyên nhân chủ yếu nhưng để có thể tìm ra nguyên nhân và hướng giải quyết tốt nhất thì việc xem lại nội dung tại thời gian vị trí xếp hạng cao là một điều cần thiết.
Tìm file robots.txt cũ bằng Wayback Machine
Công cụ cực kì hữu ích trong việc kiểm tra tệp robots.txt đã được thay đổi như thế nào so với các phiên bản trước đó. Điều này sẽ rất cần thiết nếu như mà tệp robots.txt của bạn đã thay đổi cũng như tệp gốc đã không còn. Việc tìm file robots.txt cũ trong một số trường hợp, ví dụ:
- Sửa lỗi: Khi bạn phát hiện ra lỗi trong file robots.txt hiện tại của trang web, bạn có thể sử dụng Wayback Machine để tìm phiên bản cũ và so sánh nội dung để xác định sự khác biệt và sửa chữa lỗi.
- Kiểm tra sự thay đổi: Nếu bạn muốn biết liệu các thay đổi nào đã được thực hiện trên trang web của bạn, bạn có thể sử dụng Wayback Machine để tìm file robots.txt cũ và xem xét sự thay đổi.
- Phục hồi trạng thái trước: Nếu bạn muốn phục hồi trạng thái trước của trang web, bạn có thể sử dụng Wayback Machine để tìm phiên bản cũ và tải xuống file robots.txt để sử dụng lại.
- Nghiên cứu cạnh tranh: Nếu bạn muốn nghiên cứu và so sánh chiến lược SEO của các trang web đối thủ, bạn có thể sử dụng Wayback Machine để tìm kiếm file robots.txt cũ của họ và xem xét nội dung để tìm ra những chiến lược cụ thể.
Wayback Machine xem đối thủ đã cập nhật các nội dung nào
Các đối thủ cạnh tranh thường cập nhật nội dung để tối ưu SEO cho trang web của họ, đặc biệt là cho các từ khóa có lượt tìm kiếm cao. Họ có sự điều chỉnh hay sửa đổi nội dung, liên kết sao cho vị trí tìm kiếm tối ưu hiệu quả nhất.
Với Wayback Machine, nó cung cấp cho bạn khả năng theo dõi các thay đổi của trang web của đối thủ cạnh tranh. Điều này giúp bạn tiến hành phân tích đối thủ và đưa ra chiến lược cạnh tranh phù hợp của mình dựa trên thông tin vô cùng hữu ích. Việc phân tích thủ công có thể tốn nhiều thời gian, vì vậy bạn có thể sử dụng các công cụ như Diffchecker để phát hiện nhanh các thay đổi trong nội dung của trang web.
Sử dụng Wayback Machine tần suất cập nhật nội dung của đối thủ
Với tính năng xem lịch sử trang web của Wayback Machine, bạn có thể theo dõi và biết được đối thủ cạnh tranh thực hiện tần suất cập nhật nội dung như thế nào. Đây là một công cụ rất hữu ích vì hiện nay, những nội dung mới sẽ rất quan trọng đối với mức độ của một website được hiển thị.
Những bài viết như "mẫu iphone mới nhất năm nay" các sản phẩm sẽ luôn phải thay đổi thường xuyên vì công nghệ luôn được cập nhật liên tục. Do đấy, nội dung cũng phải luôn luôn cần được thường xuyên cập nhật.
Để biết website của đối thủ được bổ sung nội dung theo chu kỳ nào thì công cụ này sẽ giúp bạn phân tích cạnh tranh và cập nhật nội dung trang web của mình. Việc theo dõi các thay đổi của đối thủ giúp bạn đưa ra các chiến lược phù hợp và nhanh chóng thích ứng với thị trường.
Có thể nói Wayback Machine không chỉ là một công cụ thú vị để nhìn lại quá khứ của website mà nó còn là một kho tàng giá trị cho việc nghiên cứu, học tập, phân tích sự thay đổi của Internet theo thời gian.
Còn đối với những người làm marketing, công cụ này có thể giúp theo dõi sự thay đổi của một trang web qua thời gian, nhất là với các SEOer hoặc những người quan tâm đến việc tối ưu hóa công cụ tìm kiếm có thể phân tích đối thủ cạnh tranh và tìm ra những điểm khác biệt để đưa ra chiến lược phù hợp. Hy vọng những thông tin mà Terus cung cấp bên trên sẽ hữu ích đối với bạn.
FAQ - Giải đáp thắc mắc liên quan về Wayback Machine
1. Wayback Machine là gì?
Wayback Machine là một kho lưu trữ kỹ thuật số của World Wide Web và các thông tin khác trên Internet, được phát triển bởi Internet Archive, một tổ chức phi lợi nhuận có trụ sở tại San Francisco, California.
2. Có thể xem video hoặc tài liệu từ các trang đã lưu trữ không?
Điều này phụ thuộc vào cách trang web ban đầu lưu trữ nội dung, nhưng một số nội dung động hoặc media có thể không được lưu trữ đầy đủ.